Historyczny Wtorek: Pałac we Włodowicach. Zabytek z ciekawą historią

Pałac we Włodowicach był w końcu XIX w. miejscem niezwykłym i szczególnym bowiem przyjeżdżali tutaj ludzie poszukujący wiedzy i wybitni profesorowie. Obecnie pozostały z niego jedynie ruiny.

Zanim wybudowano murowany pałac, znajdował się w tym miejscu drewniany dwór będący własnością rodziny Firlejów. Podczas potopu szwedzkiego został spalony. Tutejsze dobra, które obejmowały m.in: Włodowice, Bydlin, Kromołów, Zawiercie, Ogrodzieniec kupił w 1669 r. kasztelan krakowski Stanisław Warszycki. Zdecydował, aby na miejscu spalonego dworu wybudować murowany pałac z kamienia i cegły. Budowla została wzniesiona w latach 1669 – 1681. Był to jednopiętrowy budynek z kamienia i cegły w stylu barokowym pokryty łamanym dachem. Wnętrze pałacu zostało bogato ozdobione np. na sufitach pojawiły się malowane freski. O przepychu i wystroju pałacu świadczy fakt, że trzy pokoje nazwano królewskimi. W pałacu gościli dwaj królowie: Jan III Sobieski (1683) i August II Sas (1734).

Kolejnymi właścicielami pałacu po Warszyckich byli Męcińscy i Szembekowie. Następnie w 1870 r. pałac we Włodowicach został kupiony przez Michała Poleskiego, który z wykształcenia był przyrodnikiem. Kształcił się m.in: w Sorbonie w Term, Imperial pod Paryżem, Heidelbergu. Był także powstańcem styczniowym. Po powrocie do zaboru rosyjskiego osiadł we Włodowicach. Poleski widząc niski poziom wiedzy rolniczej wśród ziemian i chłopów założył prywatną wyższą szkołę ogrodniczą. Szkoła była wyposażona w pracownię fizyczną i laboratorium chemiczne oraz kolekcję minerałów i okazów flory. Dzięki temu do Włodowic przyjeżdżali profesorowie z różnych krajów i studenci. Miejsce to zaczęto nazywać “Atenami Olkuskimi”, gdyż oprócz szkoły istniała biblioteka licząca 10 tys. woluminów. Wśród nich były dokumenty archiwalne po dawnych rodach: Bonerach, Firlejach, Warszyckich, Micińskich. Zostały później przekazane do Muzeum Narodowego w Krakowie.

Niestety czasy świetności pałacu przeminęły. W XX w. rezydencję dwukrotnie zniszczył pożar w 1931 i 1956 r. Pomimo zniszczenia w latach 60-tych XX w. obiekt został wpisany przez konserwatora zabytków do Polskiego Katalogu Zabytków Sztuki. Po kilkudziesięciu latach w 1989 r. w Ministerstwie Kultury i Sztuki podjęto decyzję o skreśleniu ruin z rejestru. Ministerstwo tłumaczyło swoją decyzję złym stanem budowli. Dodatkowo kwestionowano wartość zabytkową obiektu. Pałac obecnie jest własnością Skarbu Państwa.   

Fot. Fotopolska.eu. Zdjęcie pochodzi prawdopodobnie z 1914 roku.