Złote strzały gminy Łazy

Na terenie Kazimierówki w obecnej gminie Łazy urodził się Józef Zapędzki, który naprawdę potrafił celnie strzelać. W kategorii pistoletu szybkostrzelnego zdobył złote medale na Igrzyskach Olimpijskich w Meksyku (1968) i Monachium (1972). Na pewno jest to nietuzinkowa postać, dlatego warto poznać jego losy.

Na mocy specjalnej uchwały XXX Sesji Rady Miejskiej w Łazach Józef Zapędzki został w 2017 r. honorowym obywatelem miasta Łazy. Jednocześnie, jak dowiedzieliśmy się od Agnieszki Perkowskiej, Kierownik Wydziału Rozwoju i Komunikacji Społecznej w Urzędzie Miejskim w Łazach. 

Pan Zapędzki mieszkał na terenie naszej gminy do 2019 roku i do tego okresu został objęty pomocą wynikającą z jego bieżących potrzeb. Ponadto byliśmy w stałym kontakcie z naszym mieszkańcem. Od roku 2019 Pan Józef Zapędzki nie mieszka już na terenie naszej gminy. 

Zanim przejdziemy do jego kariery sportowej, poświęćmy uwagę na to, co stało się wcześniej. Urodził się w Kazimierówce w gminie Łazy 11 marca 1929 r. Był najmłodszym dzieckiem swoich rodziców, którymi byli: Jan Zapędzki i Maria Wacławczyk. Niestety ojciec choć posiadał dobry zawód kolejarza, to zginął podczas II wojny światowej w obozie koncentracyjnym Dachau. Dwadzieścia lat później Józef poszedł do wojska, wybrał pozornie bezpieczna droga, ale w nim mógł przepaść. 

Służbę wojskową odbywał w latach 1949-1977. Dołączenie do wojska była samo w sobie pewną gwarancją i umożliwiało robienie militarnej kariery, przy czym Józef Zapędzki zanegował skądinąd znane powiedzenie pasujące do powojennego okresu: Nie matura, lecz chęć szczera zrobi z ciebie oficera.  

Postanowił się uczyć, a że jak sam o sobie mówi jest człowiekiem ambitnym, intencje swoje zrealizował. Został absolwentem Oficerskiej Szkoły Piechoty (1951), Liceum Ogólnokształcącego w Bolesławcu (1962). Ukończył też studia wyższe, otrzymując tytuł magistra uczelni AWF we Wrocławiu (1976).

Służąc w wojsku w stopniu kapitana został wysłany do Gubina, położonego pod niemiecką granicą. Tam jeszcze nie zajmując się sportem dużo pił i palił, bo… też niespecjalnie miał czym się zająć.  

Aż pewnego pięknego dnia zaproszono go na wojewódzkie mistrzostwa LPŻ w strzelaniu do Sławy Śląskiej. Pojechał bez przekonania. Ale strzelało mu się świetnie i zupełnie niespodziewanie zajął drugie miejsce, rozdzielając dwóch kadrowiczów braci Józefa i Ryszarda Sadurskich.  

Wracał do jednostki zadowolony. I to był właściwie wstęp do jego wielkiej kariery sportowej. Otrzymał z LPŻ pistolet jakiego w życiu nie widział. Był zauroczony i zachwycony jego celnością (nie miał nic wspólnego ze służbowym TT). Zaczął ćwiczyć.  

Był to codzienny, trzygodzinny tzw. suchy trening. W swoim maleńkim służbowym pokoiku przyjmował postawę, składał się, celował i zwalniał spust (suchy trzask). Gdy wracał do domu z koszar, już po godzinie 22, znów zaczynał drugą treningową serię. Przestał pić, rzucił palenie, by przyspieszyć marzenia o sukcesie, który stał się celem codziennych zabiegów – opisuje początki pięknej kariery Polski Komitet Olimpijski.

„Jak wpadłem na trop strzelania, to oddałem mu się bez reszty”, dodaje sam Józef Zapędzki cytowany przez http://www.polska-zbrojna.pl/. 

Skrócona sylwetka sportowca brzmi: Józef Zapędzki, mężczyzna posiadający 174 cm wzrostu specjalizujący się w się strzelaniu z pistoletu: wojskowego, dowolnego, pneumatycznego, szybkostrzelnego. Największe sukcesy przyniosła mu ostatnia z wymienionych broni, którą był pistolet sylwetkowy pd-6. W latach 1964-1980 uczestniczył w igrzyskach olimpijskich – w Tokio (1964), w Montrealu (1976), w Moskwie (1980) – zdobywając dwa medale.

Kariera sportowa Józefa Zapędzkiego może zaskakiwać, po 11 latach uprawiania sportu sięgnął po olimpijskie złoto, jednak wiąże się to z nietypowymi okolicznościami – pierwszy start zanotował dopiero w wieku 28 lat. Późny start wzbudza pytania, lecz odpowiedzmy na nie frazesem: Nieważne, jak zaczynasz, ważne, jak kończysz. Wygrywał w różnych kategoriach, aby po 23 latach skończyć karierę. 

W tym czasie osiągnął liczne triumfy, startował w kilkuset zawodach sportowych, poza medalami Igrzysk Olimpijskich w Meksyku i Monachium zdobywał medale Mistrzostw Europy w 1965 i Mistrzostw Świata 

W ciągu 23 lat czynnego uprawiania sportu wziął udział w 626 konkurencjach z których wygrał 251 ustanawiając 2 rekordy olimpijskie i 17 rekordów Polski (uzyskał też 16 wyników równych rekordowi kraju). 22-krotny mistrz Polsk (…) 

Poza tym: srebrny (pistolet szybkostrzelny 2×30 strzałów ind.) i brązowy (pistolet dowolny 60 strzałów druż.) medalista MŚ 1966 Wiesbaden, mistrz Europy 1965 Bukareszt (pistolet centralnego zapłonu 30+30 strzałów ind. ) i 6-krotny  medalista ME: srebrny 1974 Enschede (pistolet pneumatyczny 40 strzałów druż.), brązowy 1971 Suhl  (pistolet szybkostrzelny 2×30 strzałów ind. ), 1972 Belgrad (pistolet  pneumatyczny 40 strzałów ind.), 1973 Linz (pistolet pneumatyczny 40 strzałów druż.), 1975 Londyn (pistolet pneumatyczny 40 strzałów druż – opisuje jego sylwetkę olimpijski.pl 

Zdobywca 23 tytułów Mistrza Polski reprezentował w trakcie swojej kariery barwy Wojskowego Klubu Sportowego „Śląsk” we Wrocławiu. Po raz ostatni wystartował 7 listopada 1980 r. w zawodach w Bydgoszczy. Sportowiec pochodzący z Kazimierówki w gminie Łazy miał bogatą i pełną triumfów karierę. W chwili obecnej mieszka on gdzie indziej, jednak na stałe zapisał się w dziejach gminy Łazy.

Biblioteki w Łazach zgromadzone są materiały, które eksponowane były na wymienionych przez Pana wystawach to listy gratulacyjne, wycinki prasy polskiej i zagranicznej opisujące osiągnięcia sportowe Pana Józefa Zapędzkiego.

Pierwsza wystawa zorganizowana była z okazji 85 rocznicy urodzin, kolejna kiedy Pan Józef został Honorowym Obywatelem Łaz (2017 – red.).

W Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Łazy do wypożyczenia jest dostępna publikacja pt. „Na celowniku. Rzecz o Józefie Zapędzkim”, autorstwa prof. dr hab. Henryka Ćwięka. Dodatkowo, w zbiorach Biblioteki jak również praca magisterska „Życie oraz kariera sportowa Józefa Zapędzkiego”, której autorem jest Wojciech Opszyński.

Ponad to w Izbie Tradycji w Łazach jedna z gablot poświęcona jest Panu Józefowi Zapędzkiemu, tam wyeksponowane są medale, odznaczenia, fotografie, które przekazał do Izby Pan Józef Zapędzki – o zbiorach poświęconych znanemu sportowcowi z Kazimierówki informuje Beata Kuc z Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Łazy.

Izba Tradycji Lokalnej podczas pandemii pozostaje nieczynna, jednak informacja na stronie internetowej mówi, że jest ona otwarta w poniedziałek, środę i piątek w godzinach: 14,00 – 16,00. Zainteresowanych przyjściem, a zwłaszcza zorganizowane grupy proszone są o kontakt pod numerem: 32 672 944.6

Józef Zapędzki bez cienia wątpliwości pozostaje jedną z najbardziej utytułowanych postaci związaną z powiatem zawierciańskim. Opuścił on Kazimierówkę w gminie Łazy, niemniej pamięć i tradycja jest kontynuowana na przykład przez wspomnianą bibliotekę w Łazach.

Krzysztof A. Kluza