Gmina Łazy: Śmierć wielokrotnie odznaczanego oficera Wojska Polskiego

Śmierć nigdy nie przychodzi w porę, teraz też nie. W wieku 91 lat zmarł wielokrotnie odznaczany podpułkownik WP Stefan Słopiecki. W środę, 27 października, w kościele pw. Św. Michała Archanioła w Łazach odbyła się msza święta pogrzebowa w jego intencji. Kim był emerytowany oficer?  

Źle jest przypominać ludzi, tylko kiedy odchodzą, to jednak dobry czas na refleksję. Strona internetowa Związku Oficerów Rezerwy RP opublikowała w poniedziałek, 1 listopada, informację o śmierci kombatanta – jednak umarła osoba prowadzącą działania na wielu polach i przy tym zasłużona. 

Podpułkownik Stefan Słopiecki był zasłużonym emerytowanym oficerem Wojska Polskiego, absolwentem Oficerskiej Szkoły Broni Pancernej w Poznaniu. Społecznik, zasłużony harcerz ZHP, były przewodniczący Sekcji Historyczno-Kulturalnej Towarzystwa Miłośników Ziemi Zawierciańskiej, był również aktywnym członkiem Społecznej Rady Kombatantów Zawierciu. 

Podpułkownik był zaangażowany w krzewieniu wartości patriotycznych wśród młodzieży, przekazywał bogatą wiedzę historyczną podczas wielu prelekcji. Wieloletni prezes Oddziału Związku Inwalidów Wojennych RP w Zawierciu – opisuje sylwetkę zmarłego Damian Liszczyk na stronie www.zorrp.org. 

Odeszła osoba, która nie przeszła przez życie dyskretnie. Było wprost przeciwnie, podpułkownik Stefan Słopiecki sprawdził się na wielu polach. Przyznane mu odznaczenia świadczą, że swoje działania kończył sukcesami. Opierając się na artykule napisanym przez Damiana Liszczyka wymieńmy niektóre przyznane mu odznaczenia, oficer został nagrodzony: 

• Oficerskim Krzyżem Odrodzenia Polski 
• Kawalerskim Krzyżem Odrodzenia Polski 
• Srebrnym Krzyżem Zasług 
• Złotym Medalem “Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” 
• Brązowym medalem “Za Zasługi dla Obronności Kraju” 
• Złotym Medalem “Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” 
• Krzyżem “Za Zasługi dla Związku Inwalidów Wojennych RP” 

Jedną z działalności, w której Stefan Słopiecki zaznaczył swoją obecność było harcerstwo. Pozwolimy sobie na małą dygresję na jego temat, gdyż przybliżenie losów harcerzy z powiatu zawierciańskiego podczas II wojny światowej, jest po prostu ciekawe.

Znana jest nam organizacja: „Szare Szeregi” oraz udział harcerzy w Powstaniu Warszawskim. Natomiast, co się działo w powiecie zawierciańskim? Informacji dostarcza publikacja opracowana przez Jolantę Dudek pt. „Ocalić od zapomnienia… Harcerstwo na Ziemi Łazowskiej”. Autorka skupia się głównie na gminie Łazy, niemniej pada w niej wiele ciekawych informacji.

W pierwszych dniach wojny harcerze organizowali służbę porządkową, byli łącznikami między wojskiem a administracją, pilnowali torów i wiaduktów, strzegli gmachów instytucji państwowych.

4 września, na rozkaz władz naczelnych Związku, harcerstwo wycofuje się z oficjalnej służby i schodzi do podziemia.[Przypominamy, że 4 września niemieckie wojska wkroczyły do Zawiercia – red].

Niektórzy wstępują do organizacji „Biały Orzeł”, inni współtworzą „Szare Szeregi”, współuczestniczą w tworzeniu organizacji „Płomień”, wstępują do Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej” – pisze na temat zajęć harcerzy z Zawiercia i okolic podczas II wojny światowej Joanna Dudek.

Wcześniej na naszych łamach pisaliśmy, czym była forma kulturalnego oporu, ze strony organizacji „Płomień”. Cytowana publikacja zdrada, że… Harcerze i harcerki pomagały w kolportażu konspiracyjnej gazetki „Nasze Sprawy”, która była dostarczana z Sosnowca przez Dąbrowe Górniczą także dzięki punktom kontrolnym w Gołonogi i Wysokiej.

Przypominamy, że przed wojną istniały drużyny w Ciągowicach, Łazach, Rokitnie Szlacheckim i Wysokiej. W tej ostatniej miejscowości działali prawdopodobnie także Czerwoni Harcerze, w latach 1931-1939 istniał Związek Strzelecki, Towarzystwo Uniwersytetów Rolniczych oraz działał Związek Harcerstwa Polskiego.

Po zakończeniu wojny powstałe wcześniej drużyny harcerskie z terenu gminy Łazy się odbudować. Stefan Słopiecki po 1945 r. był drużynowym przy Związku DH im. Św. Stanisława Kostki w Ciągowicach.

Nie będziemy wdawać się w dzieje hackerstwa gminy Łazy, tym bardziej, że planujemy publikację tekstu poświęconego harcerskiej akcji na Jurze krakowsko-częstochowskiej pn. ZAMONIT. Nadmieńmy tylko, że w 1949 r. odbywał się Obóz szkoleniowy Hufców Zawierciańskich w Suchedniowie, w którego organiacji pomagał Stefan Słopiecki. Pełnił on funkcje: magazyniera artykułów spożywczych.

Mając na uwadze powyższe, nie może dziwić fakt, że w ostatniej drodze pożegnały go znaczące osoby publiczne. Honory oddał; Maciej Kaczyński, Burmistrza Miasta i Gminy Łazy, Krzysztof Szlachta, Naczelnik Wydziału Spraw Obywatelskich i Zarządzania Kryzysowego Starostwa Powiatowego w Zawierciu, Jolanta Dudek, reprezentująca Hufiec ZHP Ziemi Zawierciańskiej, Maciej Świderski, z Towarzystwa Miłośników Ziemi Zawierciańskiej. Nie możemy też pominąć przedstawicieli innych stowarzyszeń oraz mieszkańców Łaz. 

Nikt nie lubi dokonywać tego typu podsumowań, natomiast… Stefan Słopiecki zmarł w wieku 92 lat. Był wielokrotnie odznaczaną osobą. Ostatnie nagrody wcale nie zostały nadane podpułkownikowi dawno. Przykładowo za jego działalność na rzecz poległych czeskich żołnierzy, którzy walczyli na polskich ziemiach podczas I oraz II wojny światowej, Konsul Republiki Czeskiej odznaczył go medalem pamiątkowych w 2005 r. – za działalność na rzecz ochrony cmentarzy wojennych.  

Nie zapomniały o nim również nasze lokalne władze. Starostwo Powiatowe w Zawierciu za całokształt działań na rzecz środowiska kombatanckiego, a także upamiętniania Miejsc Pamięci Narodowej w Powiecie Zawierciańskim odznaczyła go w 2015 r. Pamiątkowym Medalem Zasługi. 

Data publikacji artykułu na stronach Związku Oficerów Rezerwy, 1 listopada, mogła być przypadkowa. Natomiast świetnie wpisała się w obchody dnia Wszystkich Świętych. Zwłoki Podpułkownika spoczęły na Cmentarzu Parafialnym w Łazach. 

Literatura cytowana: 

Jolanta Dudek, „Ocalić od zapomnienia… Harcerstwo na Ziemi Łazowskiej”, Łazy 2011.

Damian Liszczyk, “Ostatnie pożegnanie kombatanta ppłk. Stefana Słopieckiego w Łazach (Powiat Zawierciański)”, www.zorrp.org.

Krzysztof A. Kluza