W walce z podwyżkami cen prądu – Zawierciański Klaster Energii
Członek Zarządu Rady Powiatu Zawierciańskiego, Piotr Czaronojańczyk wyszedł z inicjatywą założenia Zawierciańskiego Klastra Energii. Klastry energii są nową formułą wytwarzania oraz dystrybucji energii elektrycznej i energii cieplnej na terenie gminy. Jest to rozwiązanie prawne specjalnie dedykowane dla społeczności lokalnej, dzięki której mieszkańcy z czasem będą mogli cieszyć się niższymi rachunkami za wykorzystanie prądu i ciepła.
– Klaster Energii to innowacyjne porozumienie prawne łączące podmioty, które lokalnie zajmują się wytwarzaniem, konsumpcją, magazynowaniem i sprzedażą energii elektrycznej, a także ciepła oraz paliw. Klastry Energii składają się na model energetyki rozproszonej, który wpisuje się zarówno w unijny Green Deal, jak i w Plan Energetyczny Polski 2040 r. Dzięki tej formie prawnej, producenci oraz odbiorcy energii funkcjonują w przyjaznym środowisku prawno-gospodarczym, które umożliwia optymalizację warunków organizacyjnych i finansowych. Jest to szczególnie ważne w kontekście opłacalności prowadzenia działalności gospodarczej przy utrzymującym się trendzie rosnących cen prądu. W sytuacji rozpowszechnionej idei prosumeryzmu (idea, w której konsumenci są jednocześnie producentami przyp. red) do Klastrów Energii mogą dołączać także mieszkańcy gminy, co umożliwi im korzystanie z tańszej energii elektrycznej – tłumaczy nam Artur Tyński, prawnik z Klastra Energii Sp. z o.o.
– Aktualnie mamy do czynienia z energetyką promienistą, w układzie słońca. Istnieje jedna duża elektrownia, a sieci energoelektryczne rozdysponowują prąd do wszystkich odbiorców. Klastry energii to zmiana tego paradygmatu. Jest to model wyspowy, w którym wielu odbiorców prądu staje się jednocześnie jego producentami (czyli prosumentami przyp. red). Jest ona wytwarzana w wielu lokalnych źródłach. Dzięki czemu można łatwiej zbilansować jej zużycie z lokalnymi potrzebami odbiorców. Zgodnie z planami Rządu, do 2030 r. w Polsce powinno powstać około 300 takich wysp energii – mówi Wojciech Płachetka, koordynator Klastra Energii Sp. z o.o.
Jedną z motywacji stojących za inicjatywą Piotra Czarnojaczyńka były nadchodzące nieuchronne podwyżki cen prądu. Związane m.in. ze zmieniającym się od 1 stycznia 2022 r. systemem rozliczania prosumentów energetycznych.
– Dotychczas osoby posiadające instalację fotowoltaiczną mogły oddawać całą energię do sieci energoelektrycznej lub pobierać jej nadwyżki w momencie, gdy produkowali jej za mało. Niestety, w kolejnych latach nie będzie już takiej możliwości. Prosumenci będą zmuszeni, kolokwialnie mówiąc, do sprzedawania tej energii. Pod względem ekonomicznym przysłowiowy „Pan Kowalski” jest za słabą jednostką, by negocjować ceny z firmą Tauron lub sprzedawcami z urzędów. Nie może również zarządzać tą energią, ani sprzedać jej na towarowej giełdzie. Natomiast jeżeli będzie częścią Klastra, gdzie uczestniczy setka innych osób fizycznych, to będzie mógł sprzedać swoje nadwyżki energii po lepszej cenie. Np.: do urzędu miasta lub lokalnej fabryki. Jest to zyskowne rozwiązanie dla obu stron. Dzięki temu lokalne przedsiębiorstwo bądź urząd kupi prąd taniej, a właściciele małych instalacji sprzedadzą tę energię po lepszej cenie. Oprócz tego będą mogli skorzystać z dodatkowych dofinansowań i benefitów ze sfery budżetowej – kontynuuje Wojciech Płachetka.
Zawierciański Klaster Energii aktualnie znajduje się na etapie organizacji strukturalnej. Oznacza to, że zanim osoby fizyczne będą mogły dołączyć do inicjatywy, minie kilka miesięcy. Nie oznacza to jednak, że Klaster nie przybiera na sile.
– Obecnie nasze spółki komunalne przygotowują projekty inwestycyjne. Wraz z ekspertami staramy się znaleźć rozwiązania, które pomogą zmniejszyć koszty funkcjonowania lub zapewnić produkcję energii elektrycznej na potrzeby własne. Nadwyżki energii planujemy odsprzedawać po atrakcyjnej cenie do obiektów użyteczności publicznej szkół, przedszkoli, oświetlenia ulicznego. Następnie czeka nas spotkanie z lokalnymi przedsiębiorcami, którzy zgłaszają bardzo dużą chęć uczestnictwa w Klastrze Energii. Po tych spotkaniach i przygotowaniu strategii współdziałania obiektów użyteczności publicznej oraz obiektów komunalnych z przedsiębiorcami będziemy przygotowywać się do przyłączenia spółdzielni mieszkaniowych i osób fizycznych do Klastra – Wojciech Płachetka.
Uroczyste powołanie Zawierciańskiego Klastra Energii miało miejsce 27 lipca 2021 r. Jego członkami-założycielami byli: Miasto Zawiercie, Zakład Gospodarki Komunalnej, Spółdzielnia Socjalna Śląskie Zielone, Klastry Energii, Zakład Komunikacji Miejskiej, Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji.
Krzysztof Ostapowicz
